Non-binair, ik heb het er al een tijdje moeilijk mee. Niet met de personen zelf, maar als welopgevoede burger wil ik namelijk iedereen een passende begroeting geven. Ok, het is misschien niet meer van deze tijd om mensen aan te spreken met “Goeiedag mevrouw” Of: “Goeiedag mijnheer”, maar gezien het feit dat ik geboren ben in het prehistorische analoge tijdperk is het toch iets wat ik nog steeds doe. 

“Yo” ligt niet zo in mijn aard en geeft me meteen een Fresh Prince of Bel Air gehalte dus laat ik het liever zo. 
Maar hoe spreek ik een non-binair persoon dan wel beleefd aan, vraag ik me af? Of hoe spreek je over een non-binair persoon? Ik ging op zoek op het Grote Internet en de resultaten die ik vond, waren niet echt bevredigend. Omdat ik zo hou van de Nederlandse taal, hoop ik bij deze mijn revolutionaire bijdrage te kunnen doen.

Wat betekent non-binair?

 Eerst en vooral, lieve lezer, wil ik dat je mee bent in het verhaal want wat is nu juist een non-binair persoon? Volgens het Transgender Infopunt (www.transgenderinfo.be) is“een non-binair persoon iemand die zich niet thuis voelt in de binaire gendercategorieën man of vrouw en zich beter voelt bij een andere, niet-binaire, genderidentiteit. Dit uit zich soms in de genderexpressie, door mannelijke en vrouwelijke kenmerken te combineren of net te verwerpen. Genderidentiteit en genderexpressie zijn echter niet per definitie met mekaar verbonden. Je kan iemands genderidentiteit met andere woorden niet altijd aflezen van hun genderexpressie.”

Non-binaire voornaamwoorden?

 Ook het Transgender Infopunt komt met mijn bedenking aan: “Onze Nederlandse taal kent enkel de mannelijke of vrouwelijke aanspreekvorm. De laatste tijd trachten activisten in het Nederlandse taalgebied de termen voor non-binaire personen ingang te doen vinden. De huidige binaire voornaamwoorden hij/zij, hem/haar, zijn/haar krijgen respectievelijk gezelschap van die, hen en hun.”

Tja… taal staat niet stil en dat kan ook niet in een constant veranderende wereld. Daarom vind ik het voorstel van de activisten – hoewel goed beargumenteerd – wat moeilijk. Ik verklaar mij nader. Nemen we als voorbeeld de naam Kim, een naam die zowel aan jongens als aan meisjes gegeven wordt. In ons voorbeeld uit Kim zich als non-binair. Wanneer we over Kim als meisje of als jongen zouden praten, klinkt het zo:
Kim zegt dat zij / hij moe is.
Kim wil dat je haar / hem even helpt.
Kim vindt haar / zijn rugzak niet.

Wanneer we over Kim praten in de hoedanigheid waarin Kim het wil, krijgen we:
Kim zegt dat die moe is.
Kim wil dat je hen even helpt.
Kim vindt hun rugzak niet.

Verwarrend, niet? Wanneer ik dit lees, vraag ik me af:
Wie is er moe?
Wie moet ik helpen volgens Kim?
Wiens rugzak vindt Kim niet?

En ik denk niet dat ik de enige ben, toch?

Foto: Rodnae Productions

Nieuwe non-binaire voornaamwoorden!

Daarom stel ik voor om het OVER EEN COMPLEET ANDERE BOEG TE GOOIEN en eens gek te doen: we vinden nieuwe naamwoorden uit! I know… moeilijk uit te leggen en ik wéét dat jouw hersenen nu een kleine implosie meemaken, maar alles evolueert, ook taal… en dat vraagt om een creatieve aanpak.
Ik stel het volgende voor: lij / lem / laar? Woorden die nog niet bestaan in onze Nederlandse taal, helemaal niet te verwarren met een meervoud en tenminste duidelijk in de zin dat het over Kim gaat.

In onze vernieuwde taal wordt dit dan:
Kim zegt dat lij moe is.
Kim wil dat je lem even helpt.
Kim vind laar rugzak niet.

Dit klinkt toch veel logischer? En het is duidelijk dat Kim non-binair is. Heerlijk, toch, zo creatief zijn met taal?

Wie helpt mee om deze nieuwe woorden in ons Groene Boekje te krijgen? Delen maar!

Veel liefs
Barbara Vanderhaeghe aka Barbara Dot

P.S.: Ik hoop dat dit blogartikel meteen ook de aanzet geeft om na te denken wat we naast mijnheer / mevrouw kunnen plaatsen zodat iedereen een nette begroeting kan krijgen. Wat is er immers leuker dan een gezellige “goeiedag” te krijgen?